مهم‌ترین دلیل نفهمیدن قرآن
خدای سبحان درباره منکران قرآن خطاب به رسول گرامی صلّی الله علیه و آله می‌فرماید «وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ الَّذِینَ لا یُۆْمِنُونَ بِالْآخِرَه حِجاباً مَسْتُوراً» [1] وقتی که تو قرآن را قرائت می‌کنی ما بین تو و بین کسانی که ایمان به آخرت ندارند حجاب و پردهء پنهان و مستوری قرار می‌دهیم.
اکنون این پرسش مطرح می‌شود که چگونه ممکن است هنگام قرائت قرآن، که نور محض است، حجاب و تاریکی رخ بدهد؟ این حجاب چگونه حجابی است و برای چه ایجاد می‌شود؟
برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه نمایید.
خدای سبحان درباره منکران قرآن خطاب به رسول گرامی صلّی الله علیه و آله می‌فرماید «وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ الَّذِینَ لا یُۆْمِنُونَ بِالْآخِرَه حِجاباً مَسْتُوراً» [1] وقتی که تو قرآن را قرائت می‌کنی ما بین تو و بین کسانی که ایمان به آخرت ندارند حجاب و پردهء پنهان و مستوری قرار می‌دهیم.
اکنون این پرسش مطرح می‌شود که چگونه ممکن است هنگام قرائت قرآن، که نور محض است، حجاب و تاریکی رخ بدهد؟ این حجاب چگونه حجابی است و برای چه ایجاد می‌شود؟
حجاب دل، گناه و خودبینی
گناه، حجاب است و تار و پودهای پردهء حجاب، خودبینی است که هیچ حجابی بدتر از آن نیست. امام موسی بن جعفر سلام الله علیهما چنین فرمود: «لیس بینه و بین خلقه حجاب غیْر خلقه أُحتجب به غیر حجابٍ محجوبٍ و است‌تر به غیر سترٍ مستورٍ لا إله إلا هو الکبیر المتعال» [2] بین خدای سبحان و خلق او غیر از خود خلق، حجاب دیگری نیست. خداوند بدون حجاب پوشیده و بدون ساتر، مستور و پنهان است.
اگر حجابی در میان است، همان خودبینی خلق است و اگر پرده ای آویخته باشد همان غرور مخلوق است و گرنه آن پری روی، پرده‌ای ندارند:
میان عاشق و معشوق هیچ حایل نیست تو خود حجاب خودی حافظ از میان برخیر
انسان هر اندازه که در تار و پود خود بینی واقع شود، از خدا بینی محروم است و با انبیای الهی نیز شهود و حضوری ندارد و از ره آورد آنان و از سخنان وحی به اندازهء خود بینی خود محروم خواهد بود.
اگر انسان سخن رسول الله صلی الله علیه و آله را نمی‌شنود و قرآن را نمی‌فهمد باید بداند که در حجاب گناه است و میزان نفهمیدنش به مقدار حجابش بستگی دارد. هر چه بیشتر در دنیا و گناهان خود غوطه‌ور باشد، به همان اندازه از فهم قرآن در حجاب است و هر اندازه از شهوت حیوانی لذّت می‌برد، از لذّت قرآنی محروم می‌شود؛ زیرا فرمود «فَلَمَّا زاغُوا أَزاغَ اللَّهُ قُلُوبَهُمم» [3]، «ثُمَّ انْصَرَفُوا صَرَفَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ»[4].
قرآن
بنابراین، قرآن در حجاب نیست و پرده‌ای ندارد، ابهامی ندارد که دیگران آیاتش را نفهمند، بلکه کافران و دنیا طلبانند که در حجاب خودبینی گرفتارند و به همین جهت نمی‌توانند بیرون از خود را بفهمند و هر چه را که با خودبینی و دنیا طلبی و لذّت گرایی آنان نسازد، نمی‌توانند آن را بفهمند. خدای سبحان دربارهء محرومان از اندیشیدن در قرآن می‌فرماید: «أَفَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلی قُلُوبٍ أَقْفالُها»[5] یعنی چرا این‌ها دربارهء قرآن تدبّر نمی‌کنند. مگر بر قلب‌های آنان قفلهای دل، زده شده است؟
معلوم می‌شود دل هم قفل دارد و اگر دلی قفل شد، همانند چشمی که بسته باشد، نه توانایی دیدن نور را دارد و نه می‌تواند در پرتو آن نور چیزهای دیگر را ببیند. قرآن کریم برای فهم آیات خود، قلب باز و سینه‌ای گشاده را لازم می‌داند «فَمَنْ یُرِدِ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ»[6] زیرا در متن قرآن پیچیدگی و ابهام نیست اگر مشکلی هست از ناحیهء قابل یعنی قلب انسان‌هاست که قفل و مانع دارد.
خدای سبحان به رسول خود می‌فرماید به اینان بگو اگر چه من از جنبه نبوّتْ قرآن را دریافت کرده‌ام، ولی در تلاوت و تفهیم کردن آن، از راه بحث و استدلال و تعقل و برهان و بینّه با شما سخن می‌گویم و اگر شما فطرت خود را دفن نکرده باشید و در گناهان غوطه‌ور نشده باشید، میتوانید با ایمان و عمل صالح، آیات الهی را به روشنی دریابید. «قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی إِلَیَّ أَنَّما إِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشْرِکْ بِعِبادَه رَبِّهِ أَحَداً»[7].
منابع
[1] سوره إسراء، آیه 45.
[2] توحید صدوق، ص 179؛ بحار، ج 3، ص 327.
[3] سوره صف، آیه 5؛ هنگامی که آن‌ها از حق منحرف شدند.
[4] سوره توبه، آیه 127؛ سپس منصرف می‌شوند (و بیرون می‌روند)؛ خداوند دل‌هایشان را (از حق) منصرف ساخته.
[5] سوره محمّد صلّی الله علیه و آله ـ، آیه 24.
[6] سوره انعام، آیه 125؛ آن کس را که خدا بخواهد هدایت کند، سینه‌اش را برای (پذیرش) اسلام، گشاده می‌سازد.
[7] سوره کهف، آیه 110؛ بگو: من فقط بشری هستم مثل شما؛ (امتیازم این است که) به من وحی می‌شود که تنها معبودتان معبود یگانه است؛ پس هر که به لقای پروردگارش امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد، و هیچ کس را در عبادت پروردگارش شریک نکند.
برگرفته از تفسیر موضوعی قرآن (قرآن در قرآن)؛ آیت الله جوادی آملی
منبع : تبیان
سلام
لطفا مطالب بیشتری بگذارید.